پرديس علوم
مجله علوم دانشگاه تهران (منتشر نمی شود)
1
0
1995
03
21
شناسایی دو گونه همجایR&R 1983 & Mus musculus L.1766 macedonicus Mus
(Muridae , Rodentia)
FA
جمشید
درویش
21495996
در مآخذ مربوط به فون ایران فقط یک گونه از جنس Mus به نام موش خانگی M.musculus L.1766 گزارش شده است. حال آنکه مطالعه ژنتیک بیوشیمیائی انجام شده در مورد 18 جایگاه ژنی مربوط به موشهای منطقه قزوین به روش الکتروفورز افقی روی ژل نشاسته نشان می دهد که در این منطقه دوگونه زیستی همجا (Sympatric) وجود دارد: گونه موش خانگی معمولی M.musculus که بصورت همزیست با انسان در داخل شهر قزوین و گونه دیگرموش مقدونیه M.macedonicus که دور از محیط زیسیت انسان‘ در حاشیه جویبارهای روستای دستجرد قزوین ('15?36 عرض شمالی '45?49طول شرقی و ارتفاع 1310 متر از سطح دریا) یافت می شود.
https://jos.ut.ac.ir/article_16979.html
https://jos.ut.ac.ir/article_16979_2d940b85e46dde2d18fb761557ebfe4f.pdf
پرديس علوم
مجله علوم دانشگاه تهران (منتشر نمی شود)
1
0
1995
03
21
اولین گزارش پالینولوژی رسوبات اردویسین البرز مرکزی‘ ناحیه حسنکدر
FA
محمد قویدل
سیوکی
19364717
29 گونه مربوط به 14 جنس آکریتارش از رسوبات اردویسین زیرین ناحیه حسنکدر در البرز مرکزی شناسائی گردید که مهمترین ان گونه عبارتند از :
Acanthodiacrodium spinum, Acanthodiacrodium bicoronatum, Acanthodiacrodium complanatum, Acanthodjacrodjum zonaconstrictum, Acanthodicrodium seratimum, Acanthodiacrodjum vavrdovae, Acanthodiacrodium tadlenese, Cymatiogalea diversita, (.ymatioga1ea cylindrata, Cymatiogalea cristata, Cymatiogalea bellicosa, Cymatiogalea membranispina, Leiosphaeridia sp., Vulcanisphaera africana, Vulcanisphaera nebulosa, (Ioniosphaeridium dentatum, Goniosphaeridium sufflatum, Goniosphaerictium tener, Arbusculidium filamentosum, Arbusculidium rominelaeriei, priscotheca tumida, priscotheca raia, Dasydiacrodium polarum, Lophosphaeridium sp., Saharidia downiei, Dactylofusa squama, oryphidium elegans, Athabascaella rossii and Athabascaella penika.
گونه های آکریتارش فوق الذکر از پائین به بالا در سه زون تنظیم گردیده است که بر مبنای ارزش چینه شناسی میکروفسیل های شاخه زمان اردویسین (ترمادوسین – آرنیگن) برای رسوبات اردویسین ناحیه حسنکدر پیشنهاد می شود. گونه های آکریتاش شناخته شده از رسوبات اردویسین ناحیه مورد مطالعه با فرمهای مشابه که از دیگر نقاط جهان بویژه جنوب اروپا‘ شمال افریقا‘ آمریکای شمالی‘ جنوب و غرب چین‘ و نیز حوضه زاگرس ایران گزارش شده‘ مقایسه گردید. این مقایسه نشان می دهد که مجموعه های آکریتاش نسبتاً مشخصی از شرق نیوفاندلنا تا کشورهای حوضه مدیترانه و شمال و جنوب ایران گسترش داشته و در واقع خشکی های مذکور بخشی از نیمکره جنوبی (ساحل خشکی گندوانا) را در زمان اردویسین زیرین تشکیل می داده اند.
https://jos.ut.ac.ir/article_16980.html
https://jos.ut.ac.ir/article_16980_8ae4851148533391266acbbfa9aa9427.pdf
پرديس علوم
مجله علوم دانشگاه تهران (منتشر نمی شود)
1
0
1995
03
21
بررسی رخساره های آهکی و تفسیر محیط رسوب گذاری سازند کلات (کرتاسه فوقانی) در شرق حوضه کپه داغ در شمال شرق ایران
FA
اسدالله
محبوبی
98727113
یعقوب
لاسمی
94876322
سیدرضا موسوی
حرمی
34823229
سازند کلات با سن ماستریشتین (کرتاسه فوقانی) در حوضه رسوبی کپه داغ قرار داشته و عمدتاً از سنگ آهک ماسه ای دانه متوسط و چند لایه ماسه سنگ وشیل تشکیل شده است. برای انجام این پروژه‘ پنج مقطع چینه شناسی در ناحیه سرخس اندازه گیری و مورد مطالعه قرار گرفته است. ضخامت این سازند از غرب به شرق کاهش می یابد بطوریکه در تنگ نیزار (مقطع تیپ و مقطع غربی) دارای ضخامتی معادل 285 متر بوده و در 8 شرقی ترین قمست در محدوده روستای پس کمر‘ ضخامت این سازند در حدود 86 متر است.
مطالعات میکروسکوپی انجام شده نشان داده است که رسوبات سازندکلات را می توان به پنج گروه میکروفاسیس آهکی تقسیم کرد که از طرف خشکی به دریا عبارتند از :
A1: Rudistid Biolithite
A2: Pelecypod, Redagal. Biosparite
B1: oosparite
B2: Bryozoan, Redagal, Echinoderm Biosparudite
C : Redalgal, Echinoderm Biosparite
تلفیق نتایج حاصل از مطالعات میکروسکوپی و شواهد صحرائی مشخص کرده است که میکروفاسیس های آهکی در سه محیط مردابی یا لاگونی (A1, A2)‘ سدی (B1,B2) و دریای باز ( C ) تشکیل شده اند.
علاوه بر رخساره های آهکی‘ دو رخساره آواری شیلی – مارنی و ماسه سنگی در این سازند دیده می شود. بخش عمده لایه های شیلی‘ مارنی که در قسمت میانی و فوقانی سازند وجود دارد توسط رسوبات آبرفتی پوشیده شده است. شیلهای بخش میانی منطقه کم عمق و کم عمق تر و احتمالاً لاگونی (وجود میلیولیده – روتالیده[1] ) را نشان می دهد‘ ضمناً با توجه به نوع ماسه سنگها (ساب – لیت آرنایت مچور – تاساب مچور) که عمدتاً در بخش فوقانی سازند دیده می شود این رخساره محیط حد واسط و احتمالاً ساحلی را نشان می دهد.
https://jos.ut.ac.ir/article_16981.html
https://jos.ut.ac.ir/article_16981_376c02df6e414f3cef46ccdc5841ab5d.pdf
پرديس علوم
مجله علوم دانشگاه تهران (منتشر نمی شود)
1
0
1995
03
21
بررسی آلکالوئیدهای موجود در دانه پگانوم هارمالای ناحیه مرکزی ایران
FA
محمد رئوف
درویش
76693634
خلیل
فقیهی
93358658
از دانه گیاه پگانوم هارمالای ناحیه مرکزی ایران (اراک) چهار آلکالوئید جدا گردید. هارمین و هارمالین ماده تشکیل دهنده اصلی و دوآلکالوئید دیگر یعنی هارمان و هارمالیدن به مقدار کم در آن وجود دارد‘ چهار مشتق از هارمین نیز تهیه شد.
https://jos.ut.ac.ir/article_16982.html
https://jos.ut.ac.ir/article_16982_11029043a0484474b94199d0b2b58539.pdf
پرديس علوم
مجله علوم دانشگاه تهران (منتشر نمی شود)
1
0
1995
03
21
کاربرد برخی از فنون و روشهای مهندسی ژنتیک در گیاهان
FA
محمدرضا نوری
دلوئی
43231529
نفیسه
صبری
17628769
روشهای سنتی پرورش گیاهان‘ جهت تولید گیاهان جدید کافی نیستند؛ امروزه روشهای جدیدتری از جمله کلون سازی ژن مورد استفاده قرار می گیرد و استفاده از پلاسمید Ti به عنوان ناقل‘ یک از ابزارهای این روش است. این پلاسمید که متعلق به گونه خاصی از باکتری گرم منفی خاک Agrobacterium tumefaciens است‘ قادر می باشد بخشی از ملکول DNA ی خود را به هسته سلول گیاهی وارد کرده آن را در ژنوم گیاه جای دهد. این DNA که به T-DNA مشهور است‘ درست مانند سایر ژنهای گیاهی بیان می شود. یکی از نتایج بیان این DNA‘ سنتز پاره ای از هورمونهای گیاهی است که سبب می شود سلولهای گیاهی مجاور‘ مستقل از کنترل گیاه‘ شروع به تکثیر غیر طبیعی نمایند و در نهایت تومور را بوجود آورند. امروزه ثابت شده است که انتقال DNA و تولید تومور دو پدپده با عملکردهای مستقل هستند؛ به این ترتیب می توان T-DNA جهش یافته ای را به گیاه منتقل کرد که ضمن دارا بودن ژن مطلوب‘ بخش تومورزای خود را نیز از دست داده است. ناقلین ‹‹درون رونده›› و ناقلین ‹‹دوتایی››‘ مهمترین ابزارهای تولید اگروباکتریوم جهش یافته هستند. اگروباکتریوم جهش یافته به سه روش مختلف می تواند مورد استفاده قرار گیرد: در تلقیح اگروباکتریوم به بافت جداشده گیاهی‘ در کشت توام پروتوپلاست با اگروباکتریوم‘ و در تلقیح اگروباکتریوم به دانه گیاهی. هرکدام از این روشها نسبت به دیگری مزایا و معایبی دارند. در صنعت و کشاورزی از روشهای ذکر شده برای تولید گیاهان مقاوم به علف کشها و آفات استفاده می کنند. برای این منظور ژنهایی را که مقاومت را افزایش می دهند یا ژنهایی را که اجازه تخریب اختصاصی علف کش را می دهند به هسته گیاه وارد می کنند. گرچه T-DNA همواره DNA هسته گیاهی را مورد هدف قرار می دهد ولی می توان بر اساس تجربیات جدیدی که در گیاهان تنباکو انجام شده است به استقرار T-DNA در DNA کلروپلاست نیز خوشبین بود. استفاده از پلاسمید Ti جهت انتقال صفات مطلوب به گیاهان در مورد گیاهان دولپه ای بسیار موفقیت آمیز بوده است ولی از آنجائیکه اگروباکتریوم قادر به وارد کردن T-DNA به سلولهای تک لپه ای نیست‘ گیاهان تک لپه ای در این روش با مشکلات خاص خود روبرو هستند. بسیاری از این مشکلات در چند سال اخیر برطرف شده اند و می توان امیدوار بود که در چند سال آینده سرسخت ترین تک لپه ایها نیز روشهای کلون سازی ژن را بپذیرند. در این مقاله‘ برخی از دستاوردهای پژوهشی در قلمرو زیست شناسی مولکولی وکاربرد تعدادی از فنون و روشهای کلون سازی ژن در گیاهان‘ به اشاره مورد بحث و بررسی قرار گرفته است.
https://jos.ut.ac.ir/article_16983.html
https://jos.ut.ac.ir/article_16983_f6f3a0023257a7a47e7a674a17a9ccd9.pdf
پرديس علوم
مجله علوم دانشگاه تهران (منتشر نمی شود)
1
0
1995
03
21
مکانیسم دگرگونی و آناتکسی سنگهای پرکامبرین در منطقه بیابانک بافق (ایران مرکزی)
FA
حسین معین
وزیری
42884399
محمد حسین
رضوی
55662482
تبلور دیستن‘ سپس سیلیمانیت در امتداد شیستوزیته اولیه سنگهای دگرگونه پرکامبرین منطقه بیابانک بافق (دگرگونی نوع بارووین) و چین خوردگی این کانیها همراه با شیستوزیته اولیه سنگ بر اثر یک فاز تکتونیک‘ و آنگاه تبلور کردیریت در امتداد همان شیستوزیته (دگرگونی نوع ابوکوما) ‘ نشان دهنده این حقیقت است که افزایش و تنزل حرارت در طول دگرگونی پرکامبرین بصورت یکنواخت انجام گرفته اما در این میان آخرین فاز کوهزائی ومتعاقب آن یک مرحله فرسایش شدید موجب پائین آمدن فشار بدون تنزل حرارت (پدیده آدیاباتیک) شده که در نتیجه آن سنگهای مناطق عمیق که در آنجا فشار آب کمتر از فشار کلی است (شکستن مولکول موسکوویت) متحمل ذوب گردیده‘ پلوتونیسم پست اوروژنیک این منطقه را سبب شده است. مذابهای حاصل از این مناطق توانسته اند کیلومترها بطرف سطح زمین جابجا شده در افقهای بالاتر (سولیدوس گرانیت) رگه های آپلیت و نفوذیهای گرانیتی را بوجود آورند.
این ماگماتیسم گرادیان زمین گرمائی منطقه را افزایش داده تا جائیکه در اعماق کمتر از 10 کیلومتر (KB 3<) کردیریت در کنار سیلیمانیت متبلور شده است.
https://jos.ut.ac.ir/article_16984.html
https://jos.ut.ac.ir/article_16984_6da9ef54f808d0b5e439c6ce7be5e9dd.pdf
پرديس علوم
مجله علوم دانشگاه تهران (منتشر نمی شود)
1
0
1995
03
21
مطالعات کروموزومی روی بعضی از واریته های خربزه
(Cucumis melo L)
FA
سید محمود
غفاری
96833399
محمدعلی شاه
بیک
98263289
مطالعات میوزی روی چهار واریته و دوکولتی وار از گونه Cucumis melo شرح داده شده است. نتایج حاصل نشان می دهد که این گونه از پایداری عددی کروموزومی (12=x) برخوردار است. شمارشهای کروموزومی و تعیین فراوانی کیاسما در این مقاله برای اولین بار گزارش می شود.
https://jos.ut.ac.ir/article_16985.html
https://jos.ut.ac.ir/article_16985_62fd3903512e1c18021ffd6fc5561652.pdf
پرديس علوم
مجله علوم دانشگاه تهران (منتشر نمی شود)
1
0
1995
03
21
منشاء و موقعیت تکتونیکی گرانیتهای جنوب مشهد
FA
محمدولی ولی
زاده
89865362
محمدحسن کریم
پور
75543115
گرانیت و گرانودیوریت های مشهد بر اساس سن و ترکیب کانی شناسی وشیمیایی به سه گروه:
(1) گرانودیوریت و کوارتز مونزودیوریت های ده نو – وکیل آباد – کوهسنگی
(2) فلدسپات گرانیت سنگ بست
(3) بیوتیت – مسکوویت گرانیت و آپلیت گرانیتی خلج – قشلاق تقسیم می شوند.
این توده ها در زون دگرگونی شمالی (مجموعه افیولیتها و سنگهای رسوبی فلیشی دگرگون شده) نفوذ نموده اند. گرانودیوریت های وکیل آباد – کوهسنگی و فلدسپات گرانیت سنگ بست در فاصله زمانی بین اولین فاز دگرگونی ناحیه (هرسینین) و دومین فاز دگرگونی ناحیه ای (سیمرین میانی) نفوذ نموده اند. بر اساس مطالعات پترولوژیکی‘ کلیه توده های گرانیتی از نوع S بوده و منشاء آنها پوسته قاره ای است. گرانودیوریت و فلدسپات گرانیت در مراحل اولیه تصادم قاره ای‘ در صورتی که بیوتیت – مسکوویت گرانیت همزمان با تصادم قاره ای تشکیل شده اند.
https://jos.ut.ac.ir/article_16986.html
https://jos.ut.ac.ir/article_16986_8bd863e5cdb1fe77f3299327eff9eddb.pdf
پرديس علوم
مجله علوم دانشگاه تهران (منتشر نمی شود)
1
0
1995
03
21
پترولوژی و پتروژنز سنگهای دگرگونی منطقه مرق (شمال گلپایگان)
FA
علی درویش
زاده
96794219
ابوالقاسم
وامقی
18378912
محمد
ابراهیمی
37292357
یکی از رخنمون های گسترده از سنگهای دگرگونی ناحیه پرکامبرین در شمال گلپایگان تا شمال موته در نواری به طول تقریبی 55 کیلومتر و عرض 5 تا 9 کیلومتر قابل رویت است. از نظر لیتولوژی‘ سنگهای مزبور شامل شیست های متنوع‘ کوارتزیت‘ مرمر و گنیس بوده و در بعضی مناطق توسط سازنده های دگرگون نشده پرکامبرین یا سازنده های جوان تر پوشیده شده اند. بخش غربی نوار دگرگونی مزبور بر اثر نفوذیک توده سینیتی مجدداً تحت تاثیر قرار گرفته و دگرگونی مجاورتی درحد رخساره آلبیت – اپیدوت هورنفلس در آن بوجود آمده است. تنوع لیتولوژیکی و حضور رخساره های مختلف در سنگهای دگرگونی ناحیه ای شمال گلپایگان در ارتباط با تنوع سنگ مادر و تاثیر درجات مختلف دگرگونی می باشد که گاهی به صورت پلی متامورفیسم در منطقه قابل مشاهده است. به طور کلی شدت دگرگونی این سنگها پائین تا متوسط و از نظر رخساره در حد رخساره شیست سبز تا رخساره آلماندن – آمفیبولیت است.
https://jos.ut.ac.ir/article_16987.html
https://jos.ut.ac.ir/article_16987_d9233823e1d4d6d1f2526ed82a407cf8.pdf
پرديس علوم
مجله علوم دانشگاه تهران (منتشر نمی شود)
1
0
1995
03
21
دولومیتی شدن بخش زیرین سازند الیکا
FA
رسول
اخروی
88251231
احمدرضا
ربانی
19665495
سازند الیکا (تریاس زیرین) در البرز مرکزی شامل توالی سنگهای پلاتفرم کربناته است که منطقه ای با وسعت بیش از 10000 کیلومتر مربع را می پوشاند و از واحدهای دولومیتی پایانی تشکیل یافته است.
مطالعات میکروسکوپی سنگهای دولومیتی بخش زیرین سازند الیکا در مقطع سربندان نشان می دهد که دولومیتهای مذکور حداقل از 7 نوع زیر تشکیل یافته اند:
1- دولومیتهای ریز تا متوسط بلور‘ منتظم تا نیمه منتظم (euhedral-subhedral) با سطوح صاف که در آن بافت رسوبی اولیه قابل تشخیص می باشد.
2- دولومیتهای متوسط بلور‘ منتظم‘ با سطوح صاف و هسته ابری (مات) و حاشیه های شفاف.
3- دولومیتهای شکری (sucrosic dolomite) متوسط بلور‘ متنظم بلور‘ با سطوح صاف و دارای تخلخل زیاد.
4- سیمان شفاف دولومیتی با بلورهای منتظم‘ دارای سطوح صاف در دیواره حفرات و شکستگیها و بصورت رشد اضافی در اطراف سایر بلورها و سیمان پرکننده فضای بین بلورها.
5- دولومیتهای ریزبلور‘ نیمه منتظم‘ مرتبط با فرآیندهای انحلال ناشی از فشار (pressure-solution)
6- دولومیتهای متوسط تا درشت بلور‘ نامنتظم‘ با سطوح ناصاف موسوم به گزنوتوپیک (xenotopic).
7- دولومیتهای زین اسبی (saddle dolomite)‘ درشت بلور‘ با خاموشی موجی در داخل حفرات و شکستگیها.
سه فاز جداگانه دولومیتی شدن در بخش زیرین سازند الیکا مشخص شده است که دولومیتهای آن عبارتند از: دولومیت سابخائی (نوع 1)‘ دولومیتهای مربوط به مخلوط آب شیرین و آب دریا موسوم به مدل دورگ (انواع 2‘3 و 4)‘ و بالاخره دولومیتهای تشکیل شده طی دفن رسوبات (انواع 5‘6 و 7).
https://jos.ut.ac.ir/article_16988.html
https://jos.ut.ac.ir/article_16988_856b1cb55d65fb4e7cee5f47ebc7eb94.pdf