پرديس علوم
مجله علوم دانشگاه تهران (منتشر نمی شود)
4
0
1971
09
23
تغییرات رشدی ادنوزین تری فسفاتازهای چشم در موشهای بزرگ شده در تاریکی و ورشنائی
FA
اسماعیل
میثمی
95932147
بمنظور تعیین اثر نورد در رشد بیوشیمیایی چشم دو دسته موش از روز تولد بترتیب در شرایط تاریکی مطلق و 12 ساعت روشنایی تاریکی نگاهداشته شدند. در روزهای دهم‘ در روزهای دهم‘ بیست و پنجم و چهلم بعد از تولد فعالیت آنزیمهای Mg – ATPase و Na – K – ATPas چشم در این موشها اندازه گیری شد. علت انتخاب ATPaseها اهمیت زیاد این آنزیمها مخصوصاً Na – K – ATPase در فعالیتهای فیزیولوژیکی شبکیه چشم مانند پمپ سدیم و فعالیت سینا پسها بود.
نتیجه تحقیقات نشان داد که اولاً فعالیت Na – K – ATPase در روز دهم ناچیز است و در طی دو هفته بعد ظاهر شده نزدیک دو تا سه برابر می گردد. ولی فعالیت Mg – ATPase در روز دهم نسبتاً زیاد است و تغییرات آن در یکماه بعد زیاد چشمگیر نیست. از آنجا که Na – K – ATPase از آنزیمهای متشکله سیناپسها و سایر اجزاء غشائی بافت عصبی می باشد و از آنجا که در چشم فعالیت این آنزیم محدود به شبکیه چشم می باشد‘ رشد سریع این آنزیم بعد از 10 روز اول زندگی در موش موید رشد سریع دندریتها و تشکیل شبکیه های سیناپسی می باشد. محققان دیگر نشان داده اند که نمو ساختمانی و پیدایش فعالیتهای الکتریکی شبکیه نیز در روزهای آخر هفته دوم و اوائل هفته سوم صورت می گیرد که اتفاقاً مصادف است با باز شدن چشم حیوان.
از سوی دیگر مشاهده شد که موشهائی که در تاریکی رشد کردند بجز روز دهم در ATPaseها بطور محسوسی فعالیت کمتری نشان دادند. این اثر بازدارندگی تاریکی در مورد Na – K – ATPase بسیار شدیدتر بود چون فعالیت این آنزیم در موشهای محروم از نور در روز 40 تقریباً 35% کمتر از موشهای برخوردار از نور بود.
بنابراین نور برای رشد بیوشیمیائی شبکیه چشم مفید و لازم می باشد. همچنین سایر محققان نشان داده اند که در حیوانات محروم از نور تغییرات رشدی الکترورتینوگرام عقب می ماند و چون Na – K – ATPase اهمیت حیاتی برای فعالیتهای الکتریکی بافت عصبی دارد بنابراین نتایج حاصل از این تحقیق درتآیید محققان دیگر می باشد.
هنگامیکه یک دسته از موشهای محروم از نور در روز 25 به شرایط روشنایی منتقل شدند‘ اندازه گیری فعالیت Na – K – ATPase نشان داد که بهبود محسوسی در عقب ماندگی رشدی آنزیم حاصل شده است این نتیجه تنها اثر لازم و محرکه نور را در رشد این آنزیم چشم تأکید می کند بلکه نشان می دهد که عقب ماندگی رشد آنزیم در صورت وجود محیط تحریک کننده جبران پذیر است.
بطورکلی این تحقیق نشان می دهد که نور در رشد عناصر و عوامل بیوشیمیائی چشم رل عمده ای را بازی می کند.
https://jos.ut.ac.ir/article_17090.html
https://jos.ut.ac.ir/article_17090_ec8284c76e0a4f421c4be216a9b63c83.pdf
پرديس علوم
مجله علوم دانشگاه تهران (منتشر نمی شود)
4
0
1971
09
23
استفاده از سولفات آمونیم و سیکوسل برای درمان بیماری کلروز آهن در گیاه زینتی پروانش
FA
دکتر صادق فرهی
آشتیانی
13172697
هوشنگ
ساسونس
34694674
آهن دارای دو خاصیت اصلی برای گیاه می باشد اول آنکه در داخل گیاه تولید ترکیبات پیچیده (کمپلکس) می نماید دوم اینکه تغییر ظرفیت می دهد (Fe++ Fe+++) و بعلت این خواص آهن سبب بسیاری از اعمال فیزیولوژیکی در گیاه می شود. از آنجمله وجود آنرا بعنوان کاتالیزور در تشکیل کلروفیل‘ فعل و انفعالات تنفسی و در تشکیل ساختمان آنزیم ها می توان ذکر کرد. در اثر کمبود آهن در درختان‘ پهنک برگ زرد گردیده و رگبرگها بصورت خطوطی سبزرنگ در یک زمینه زرد آشکار می گردد و این بدان جهت است که رگبرگهای کناری وسطی کلروفیل خود را از دست نداده و در خود حفظ می کنند. این مشاهدات کلروزی نشان می دهد که آهن برای تشکیل کلروفیل لازم است گرچه جزء ترکیبات متشکل کلروفیل نمی باشد. علائم کلروز از جوانترین برگهای شاخه های جوان شروع می شود و چنانچه این مرض شدید باشد‘ بیرگهای پیرهم سرایت می کند و در اثر آن برگهای جوان هم زودترمی ریزد. تخفیف مرض کلروز آهن بطور مستقیم مشکل بوده و معالجه آن مستلزم مصرف زیاد کود آهن دارمی باشد.
Southwich در سال 1945 با تزریق سولفات آهن بمقدار 100 – 50 گرم با ازاء هر درخت‘ مرض کلروز را برای مدت4-2 سال معالجه کرده است De Geus در سال 1958 گزارش داد که قبل از کشف کلات بیش از نصف درختان فلوریدا بکمبود آهن مبتلا بودند و صدها هکتار مرکبات بی ثمر می ماندند و یا اینکه بعلت فقدان آهن از بین می رفتند. با استعمال کلات آهن در مرکبات با این خطر مبارزه گردید. کلات آهن یک ترکیب پیچیده آلی آهن دار است که در داخل خاک واکنش ننموده و تثبیت نمی گردد و همچنین کلات آهن بوسیله ریشه و برگ گیاهان بهتر از سایر ترکیبات آهن دار جذب می شود. (Bear. F.E. 1957) کارینا وهمکارانش در 1957 توانستند‘ کارینا و همکارانش در 1957 توانستند‘ مرض کلروز درختان لیمو را در ظرف 8-5 روز با پخش محلول سولفات آهن واستعمال کلات آهن معالجه نمایند. در این آزمایش غلظت کلات آهن 15/0 و 10/0 درصد بوده است . در 1954‘ Cauliff‘ M.C و در 1959‘ Raciti توانستند از طریق کود دادن زمینهای آهکی (با استعمال 200-150گرم کلات آهن برای هر درخت) مرکبات 15-10 ساله مبتلا به کلروز شدید را معالجه کنند. در 1957 Reuther برای کود دادن با E D T A در زمینهای اسیدی‘ 35 کیلوگرم از کلات 12 درصد بکار برده است و این مقدار با مصرف آهک زیاد توام است.
نگارنده در دو سال گذشته در اصفهان توانست تعدادی از درختان و درختچه های زینتی و میوه را با مصرف کودهای کلاته سکسترن (Sequestrene) و رکسنول (Rexnol) و فتریلون (Fetrilon) و سولمت (Solmet) معالجه نماید و با افزودن محلول اوره (2 درصد) بکودهای کلاته مذکور‘ بیماری کلروز درختان زودتر معالجه گردید زیرا اوره سبب گردید که انتقال آهن از برگی به برگ دیگر سریعتر انجام پذیرد.
https://jos.ut.ac.ir/article_17091.html
https://jos.ut.ac.ir/article_17091_cf3aad7ba018898b3d1c9752e8aaf435.pdf
پرديس علوم
مجله علوم دانشگاه تهران (منتشر نمی شود)
4
0
1971
09
23
رشد و نمو برک در گیاه گندم
FA
دکتر فریدون دیده
ور
97389761
ا.مایزر
64779511
ل.واتسون
49838784
https://jos.ut.ac.ir/article_17092.html
https://jos.ut.ac.ir/article_17092_f016732e49016d02d3c2f2581433d68d.pdf
پرديس علوم
مجله علوم دانشگاه تهران (منتشر نمی شود)
4
0
1971
09
23
محاسبه جمع مقاطع تصادم برای تحریک و یونیزه شدن اتمها و یونهای شبه هیدروژن در اثر برخورد با ذرات باردار و تند
FA
دکتر کاظم
امیدوار
51168461
در فیزیک پلاسما‘ مطالعه اتمسفر ستاره ها و خورشید برای دانستن حالت پلاسما از قبیل دانسیته و درجه حرارت الکترونها‘ تصادمهای اتمی رل مهمی را بازی می کنند. در میان این تصادمها‘ تصادمهائی که میان الکترونها و اتمهای خنثی انجام می گیرد مهمتر هستند. در این تصادمات سطوح انرژی اتمها تغییر می یابند و این تغییر موجب تشعشع اتمها می گردد. چون مقدار عمده پلاسما از اتم هیدروژن و یون آن تشکیل شده مطالعه این تصادمات در مورد اتم هیدروژن و الکترون اهمیت بیشتری دارند.
در این مطالعات بایستی مقطع موثر را درباره این تصادمات محاسبه نمود. هانس بتا (Hacs Bethe) در 1930 مقطع مؤثر تمام تصادمات میان اتم هیدروژن و الکترون را که در آنها اتم هیدروژن در ابتدا در پائین ترین سطح انرژی خود و یا حالت نرمال خود قرار گرفته است محاسبه نموده است. محاسبات بتا با وجود کامل بودن برای محاسبات پلاسما کافی نیست‘ چون در پلاسماهائی که درجه حرارت آنها زیاد است تمام اتمهای هیدروژن در حالت نرمال خود قرار ندارند.
در این مقاله یک فرمول آنالیتیک بدست آمده است که شبیه بفرمول بتا مقطع مؤثر کل تصادمات غیرالاستیکی را بدست می دهد و در آن هر نوع تحریک ممکن و یونیزاسیون جمع شده است ولی فرق آن با فرمول بتا این است که اتم هیدروژن می تواند هرگونه حالت اولیه را داشته باشد. بنابراین فرمول بتا یک حالت اختصاصی از فرمولهای بدست آمده در اینجا خواهد بود.
https://jos.ut.ac.ir/article_17093.html
https://jos.ut.ac.ir/article_17093_ef6fb431fda6853eec2d3cb14898171c.pdf
پرديس علوم
مجله علوم دانشگاه تهران (منتشر نمی شود)
4
0
1971
09
23
مدل ریاضی زلزله و مقایسه آن با تکتونیک
FA
دکتر بهرام
عکاشه
78279548
بکمک مدل ریاضی نیروهای بوجود آورنده زلزله برای 106 زلزله محاسبه شده اند و چگونگی قرار گرفتن این نیروها با وضع تکتونیکی منطقه مورد نظر مقایسه گردید و نتایج زیر بدست آمد:
امتداد بردارهای نیرو بسمت کانون زلزله بابرشهای سطحی زاویه حدود 45 درجه می سازند و اغلب دارای زاویه میل کمتر از30 درجه می باشند.
امتداد بردارهای نیرو بسمت کانون زلزله عمود بر چین خوردگی سلسله جبال می باشند و این بردارها در راستای شمال شرق – جنوب غرب قرار دارند.
راستای بردارهای نیرو بسمت خارج کانون زلزله برای منطقه کرمانشاه تا مشهد و شمال غربی در امتداد سلسله جبال قرار دارند‘ در حالیکه راستای بردارهای نیرو صفر برای منطقه شمال شرقی در امتداد سلسله جبال قرار می گیرند.
مدل ریاضی با وضع تکتونیکی مطابقت دارد.
https://jos.ut.ac.ir/article_17094.html
https://jos.ut.ac.ir/article_17094_862ab53465601892c7a25d5e663f8752.pdf
پرديس علوم
مجله علوم دانشگاه تهران (منتشر نمی شود)
4
0
1971
09
23
مطالعه آماری درباره وضعیت زلزله خیزی مناطق مختلف فلات ایران
FA
دکتر خسرو معظمی
گودرزی
25265949
بر اساس حدود هزار و پانصد زلزله که در سالهای 1900 تا 1970 در فلات ایران اتفاق افتاد‘ طول و عرض جغرافیایی ‘ عمق و شدت آنها از طریق علمی محاسبه شده است. یک مطالعه آماری درباره هر یک از منطقه های مختلف فلات ایران انجام گردید. این مطالعه نشان می دهد که هر هشت ماه یکبار حداقل یک زلزله با شدت مطلق بزرگتر از پنج و هر سه سال یکبار حداقل یک زلزله با شدت مطلق بزرگتر از شش و هر بیست سال یکبار حداقل یک زلزله با شدت مطلق بزرگتر از هفت در فلات ایران می توان انتظار داشت.
برای اطلاع از وضعیت زلزله خیزی هر منطقه از فلات ایران می توان به نقشه ای که در متن انگیسی این مقاله در همین شماره آمده است و به تابلوی شماره 2 که مدت زمان لازم برای وقوع حداقل یک زلزله از هر نوع را در هر یک از مناطق 25 گانه فلات ایران بطور جداگانه روشن می کند رجوع نمود.
بطوریکه د رتابلوی شماره 2 دیده می شود احتمال وقوع یک زلزله با شدت مطلق بزرگتر از پنج هر هشت سال یکبار در منطقه های عشق آباد – شاهرود – همدان – دزفول – سعید آباد و شیراز (حدود طو ل وعرض جغرافیایی هر منطقه در تابلوی شماره 2 قید شده است ) از 95 درصد بیشتر است. بر اساس همین مطالعه برای تقریباً هیچ یک از منطقه های مختلف ایران احتمال وقوع یک زلزله با شدت مطلق بزرگتر از 5 در مدت دو سال از 5 درصد کمتر نیست.
https://jos.ut.ac.ir/article_17095.html
https://jos.ut.ac.ir/article_17095_8bb2bc5d797a29f6f2661aa30ab62339.pdf
پرديس علوم
مجله علوم دانشگاه تهران (منتشر نمی شود)
4
0
1971
09
23
کاربر روش خاص ((گاوس – فوگلر))در تعدیل شبکه های گرانی و تعیین خطای اختلاف گرانی بین دو نقطه غیر مشخص از شبکه
FA
دکتر حسین
زمردیان
56323511
روش خاص تعدیلی که در این مقال مورد بحث قرار می گیرد روش ‹‹تعدیل مرحله گاوس فوگلر›› است که از لحاظ سادگی در اغلب شبکه های ترازیابی بکار رفته و نگارنده آنرا در مورد شبکه درجه دوم جاذبه ایران (قسمت اول ذربایجان) مورد آزمایش قرار داده است.
در این مقاله ضمن توضیح کاربرد این نوع تعدیل تحقیقی در مورد تعیین خطای اختلاف گرانی بین دو نقطه غیر مشخص از چنین شبکه هایی نیز بعمل آمده است.
https://jos.ut.ac.ir/article_17096.html
https://jos.ut.ac.ir/article_17096_00be9007769c681c20ac603dada1a6be.pdf
پرديس علوم
مجله علوم دانشگاه تهران (منتشر نمی شود)
4
0
1971
09
23
درباره فرمول باز برای توابع موجی هیپرژئومتریک ورادیال
FA
ف.سینگ
ول
32973536
ک.
شارما
92368944
دو فرمول بازشده برای توابع فریه (Feriet) و کامپ (Kampe) ارزش یابی شده است با استفاده از خواص اورتوگونال بسل (Bessel) چند مورد جالب همراه با کاربرد یکی از آن ها در توابع موجی رادیال برای اتم های شبه هیدروژن نیز مورد بحث قرار گرفته شده است.
https://jos.ut.ac.ir/article_17097.html
https://jos.ut.ac.ir/article_17097_1a27bf3d4fd7841aaf2c734ad2ea9517.pdf