رزنانس لوله ها و رابطه آن بازمان بازآوایی (روربراسیون)

نویسنده

چکیده

شرایط لازم برای تشکیل ریشه و جوانه های نویدید تا کنون در بسیاری از گیاهان (رفرانس7) و همچنین در بعضی از گونه های Peperomia (رفرانس های 1و2و4) مورد بررسی قرار گرفته است. Harris و همکارانش در سال 1964 با استفاده از قطعات چهارگوش برگ Peperomia sandasii و در شرایط غیر استریل‘ نشان دادند که این قطعات قادر به تشکیل ریشه و جوانه بوده جوانه ها پس از مدتی در قطب نزدیک ریشه ها تشکیل می شوند. در سال 1968‘ Brulfert و Bigot در ضمن مطالعه ریشه زائی در برگهای جدا شده Peperomia, griseo-argentea باز هم در شرایط غیر استریل‘ نتایجی را که در مورد P.Sandersii بدست آمده بود تأیید کردند و نتیجه گرفتند که در جنس Peperomia وجود ریشه برای ظهور جوانه روی قطعات جداکشت ضروری است. در این مقاله ضمن فراهم آوردن شرایط لازم برای تشکیل ریشه و جوانه های نوپدید بر روی قطعات جداکشت گونه دیگری از پپرومیا‘ P.blanda ‘ صحت و سقم این مسأله نیز مورد بررسی قرار گرفته و در ضمن‘ با مطالعه هیستولوژیکی قطعات جداکشت منشاء ریشه و جوانه های نو پدید نیز معلوم گردیده است.
تشکیل ریشه و جوانه های نوپدید بر روی قطعات جدا کشت برگ P.blanda با کشت این قطعات بر روی یک محیط پایه محتوی ژلوز‘ ویتامین ها‘ و گلوکزودرغیاب عوامل رشد آغاز گردید. در این محیط قطعات جدا کشت مذکور قادر به تشکیل ریشه بوده و جوانه ها‘ نظیر آنچه که در مورد دوگونه دیگر پیرومیا بآن اشاره گردید (1و4) پس از مدتی در قاعده ریشه بوجود می آیند. ولی موقعیکه اسیداندولیل استیک و کوکینتین باتراکمهای مختلف به محیط کشت افزوده می شود‘ بر حسب تراکم این مواد و همچنین بر حسب حالت قطعات جداکشت (جوان و یا مسن بودن آنها) تعداد متفاوتی از ریشه و جوانه بر روی آنها آشکار می گردد. تابلو (1) نشان می دهد که:
- با اضافه کردن اسیداندولیل استیک (شکل l, a) به محیط کشت بر تعداد ریشه های نوپدید و با اضافه کردن کینتین (شکل l, b) بر تعداد جوانه های نوپدید افزوده می شود.
- با بعضی از تیمارهای هورمونی‘ تشکیل ریشه اصلا انجام نگرفته‘ تشکیل جوانه مستقل از تشکیل ریشه صورت می گیرد.
- قطعات جداکشت حاصل از برگهای جوان و مسن پاسخ مشابهی به ترکیبات رشد نداده برگهای جوان قدرت بیشتری در تشکیل جوانه و برگهای مسن قدرت بیشتری در تشکیل ریشه از خود نشان می دهند.
مجموع نتایج فوق مدلل می سازند که در قطعات جداکشت برگ P.blanda نیز نظیر دو گونه دیگر این گیاه (1و4) در غیاب عوامل رشد‘ تشکیل جوانه به تشکیل ریشه بستگی دارد. ولی موقعیکه کینتین بمقدار بسنده ای به محیط کشت افزوده می شود قطعات جدا کشت بدون تشکیل ریشه نیز می توانند جوانه بوجود آورند. این موضع نقش ریشه را در سنتزسیتوکینین های لازم برای تشکیل جوانه تأیید می نماید(6).
بکمک یک بلندگو که در ابتدای یک لوله بطول L قرار دارد لوله را در فرکانسهای رزنانس به تحریک در می آوریم بعد از قطع منبع صدا مشاهده می شود تراز شدت صدا در لوله بطور پیوسته در فکانس رزنانس f? فقط متناسب با ضریب کاهش کم می شود. از روی منحنی پاسخ لوله برای هر رزنانس یک نوار فرکانس را به نام باند عبوری تعریف می کنیم که بستگی به زمان بازآوائی دارد. زمان بازآوئی tr با عکس باند عبوری f? تغییر می نماید. و از آنجا رابطه ساده زیر بدست می آید:

آزمایشهای تجربی در دو لوله یکی بمقطع دایره ای و بطول متغییر از آلومینیم سخت و دیگری بمقطع مربع مستطیل و طول ثابت از آلیاژ انجام گرفت. اتصال چشمه صدا بالوله ها از نوع نرم بوده و بین آنها لایه ای از هوا قرار دارد. از لوله های در دو حالت باز و بسته استفاده گردید. سه نوع منحنی رزنانس بحسب فرکانس مشاهده شد:
در نوار بین 30 تا 80 هرتز منحنی رزنانس نسبت به ?f در جهت صعودی نامتقارن در نوار 80 – 200 هرتز منحنی رزنانس متقارن و بالاخره در نوار حدود 200 – 400 هرتز منحنی رزنانس در جهت نزولی نامتقارن است (شکل 6) نتایج تجربی با دقت قابل ملاحظه ای با محاسبه تطبیق می نماید.