نگاهی به شرایط آب و هوائی گذشته ایران مرکزی در کواترنر

نویسنده

چکیده

شواهدی بر اعتدال بیشتر هوای ایران مرکزی در گذشته ارائه شده است.
اگرچه بعضی از نویسندگان منکر تغییرات آب و هوایی گذشته در این منطقه هستند (ظهری 1372) اما شواهدی که در عمل می توان دید وجود شرایط مساعدتر و لااقل بارندگی بیشتر را در مجموع ایران مرکزی برای نویسندگان زیادی مشخص کرده است که می توان به نحو زیر خلاصه نمود .
1- وجود دره های آبرفتی وسیع
2- وجود رسوب های کم شورتر گذشته نسبت به رسوب های شور وپلایائی امروز
3- تراکم ماسه ها در تالوک های امروزی ویا شیارهائی که به وسیله آب و یا عوامل دیگر در گذشته ای نزدیک حفر شده است.
4- ازبین رفتن تمدن های مرکزی ایران و مناطقی که در گذشته به وسیله جنگل هائی نظیر گرو و غیره پوشیده شده بود(لااقل از 5000 سال پیش تر).
5- گزارش (Van Zeist) در مورد تغییر شرایط حرارتی در زاگرس که قسمتی از آن در اکولوژی دکتر میمندی نژاد آمده است.
6- وجود آثار پولن و اسپرگیاهانی نظیر پینوس پیسه آ‘ بتولا که به محیط مرطوب تری تعلق دارند در کویرهای امروزی ایران.
7- پیدایش کادسترها و آثار زمینی های مزروعی گذشته
8- گزارش های مربوط به شرایط مرطوب تر هوائی در لوت مرکزی
9- گزارش هوکریده از کواترنر اطراف کرمان که مبین آب و هوای مرطوب تری نسبت به شرایط امروزی بوده است.
بعلاوه این تغییرات با افزایش گرما و کم شدن رطوبت پس از یک فاز مرطوب که پیدایش پوشش رسوبی وسیع را در حاشیه حوضه های داخلی فراهم کرده است حاصل شده است که با تبخیر آب سفره های زیرزمینی شوری زمین های پست تر از راه کاپیلر را تسهیل کرده و جابجائی تمدن های داخلی را به طرف حاشیه ارتفاعات سبب شده است. از این نظر برای ایران مرکزی عنوان یک مرحله رگسیستازی یا عدم تعادل حیاتی در مقابل مرحله بیوستازی با شرایط مناسب زیستی می تواند مفهوم پیدا کند.