بررسی اثر کادمیوم بر روی رشد و مورفولوژی ریشه‌های زعفران

نویسندگان

چکیده

این تحقیق در مورد اثر فلز کادمیوم بر روی رشد و مورفولوژی ریشه‌های زعفران
(Crocus .sativus L) به کمک میکروسکوپ نوری می‌باشد. پیازهای زعفران در داخل آب مقطر به عنوان شاهد و در تیمارها در غلظتmg/l 05/0تا mg/l 50 سولفات کادمیوم به مدت سه روز قرار داده شدند. در هر روز اندازه‌گیری رشد طولی و تعداد ریشه‌ها انجام شد و پس از آن مورفولوژی ریشه‌ها مورد بررسی قرار گرفت. در اولین روز نتایج حاصل از شمارش ریشه‌ها نشان داد که کاهش حدود 60%-20% در تعداد ریشه‌ها نسبت به شاهد وجود دارد، در حالیکه در روز دوم و سوم تعداد ریشه‌ها در هر پیاز نزدیک به محلول شاهد بود. در غلظتهای بالای mg/l 2 سولفات کادمیوم در روز اول تعداد ریشه‌ها در مقایسه با شاهد 37% و در روزهای دوم و سوم نزدیک به شاهد بودند. غلظت بحرانی کادمیوم برای ریشه‌های زعفران تقریباً mg/l 5 تخمین زده می‌شود. بطوریکه در بالای این غلظت در همان روز اول رشد کاملاً مهار می‌گردد، اما در زیر غلظت بحرانی، رشد کاهش نشان می‌دهد. در مشاهدات با میکروسکوپ نوری مشخص شد که: تغییرات واضح مورفولوژیکی در سلول‌های ناحیة استوانه مرکزی و اپیدرم و لایه‌های زیر اپیدرم از غلظت mg/l 5 به بالا مشاهده می‌شود. در سلولهای مریستمی و سلولهای ناحیة کلاهک تغییرات مورفولوژیکی هسته و سیتوپلاسم در غلظت mg/l 2 و بالاتر از آن مشاهده می‌گردد. این نتایج با مقایسة نسبت سطح سیتوپلاسم/ سطح هسته نیز ثابت می‌گردد. بنابراین مشخص می‌شود که سلولهای ناحیة مریستمی و کلاهک نسبت به سایر نواحی بیشترین حساسیت را به اثرات سمی کادمیوم دارند اما با این حال مرگ سلولها نخست در منطقة کلاهک دیده می‌شود.

کلیدواژه‌ها