تخمین سرعت امواج برشی با استفاده از نمودارهای پتروفیزیکی و تطابق آن با نتایج آزمایشگاهی، در یکی از مخازن کربناته ایران

نویسندگان

چکیده

آگاهی از سرعت امواج برشی در مطالعات لرزه‌ای میادین هیدروکربوری از اهمیت بسزایی برخوردار است. در این مطالعه با استفاده از نمودارهای پتروفیزیکی، سرعت امواج برشی (Vs) در یکی از مخازن هیدروکربنی کربناته در یکی از میادین نفتی واقع در جنوب غربی ایران به عنوان تابعی از سرعت امواج تراکمی، تخلخل، لیتولوژی و حجم شیل محاسبه شده است. بدین منظور سرعت امواج تراکمی‌(Vp) مستقیما" از روی نمودار صوتی و با داشتن زمان سیر موج (DT) در مخزن مورد مطالعه بدست آمد و تخلخل با استفاده از نمودارهای نوترون و چگالی‏ و حجم شیل با استفاده از نمودار پرتو گامای تصحیح شده (CGR) محاسبه گردید. سپس با استفاده از نتایج مطالعات پتروگرافی و به کمک روابط تجربی متداول سرعت امواج برشی تخمین زده شد. سرعت امواج برشی محاسبه شده توسط روابط مختلف با سرعت امواج برشی اندازه‌گیری شده در شرایط اشباع از آب و فشار مخزن بر روی 33 نمونه پلاگ مقایسه شد و مشخص شد که استفاده از مدلهای‏‏‏ Greenberg & Castagnaو Castagna نتایج بهتری برای تخمین سرعت امواج برشی در سنگ‌های کربناته به دست می‌دهند.
همچنین سرعت امواج تراکمی‌بدست آمده از روی داده های نمودار پتروفیزیکی در مقابل سرعت امواج برشی اندازه گیری شده در شرایط مخزن در آزمایشگاه ترسیم شد و روابط بین سرعت امواج برشی و سرعت امواج تراکمی‌به صورت زیربدست آمد:
مدل خطی (R2=0.84) Vs=0.5243 Vp + 0.0451
مدل درجه دوم (R2=0.85) Vs= -0.1068 Vp2+ 1.5106 Vp –2.2008
سپس باتوجه به اختلاف مقادیر تخمین زده شده با مقادیری که اندازه گیری گردید, عوامل مختلف موثر در سرعت امواج نظیر رخساره‌های سنگی، انواع و مقدار تخلخل، حجم شیل و محیط رسوبی مورد بررسی قرار گرفته و برحسب نوع محیط و مقدار تخلخل روابط بهتری ارائه گردید.

کلیدواژه‌ها