شیمی-کانی‌شناسی کلینوپیروکسن در سنگ‌های آذرین منطقه املش (شمال ایران)

نویسندگان

چکیده

سنگ‌های آذرین جنوب املش که بخشی از یک توالی افیولیتی تکتونیزه را تشکیل می‌دهند، عمدتاً شامل گدازه‌های بازالتی، دایک‌های دلریتی، توده‌های گابرویی و پیروکسنیتی می‌باشند. کلینوپیروکسن‌های موجود در این سنگ‌‌ها از لحاظ ترکیب شیمیایی اساساً در قلمرو پیروکسن‌های کلسیم‌دار قرار می‌گیرند و اکثراً از نوع دیوپسید و اوژیت‌ می‌باشند. توزیع Si وAl در ترکیب کلینوپیروکسن‌ها حاکی از غنی شدگی این کانی‌ها ازAl است، چرا که جایگاه تترائدری آن‌ها با تمامی کاتیون‌های Si و بخشی ازAl های موجود در ترکیب این کانی پر شده و بقیه Al های اضافی در موقعیت اکتائدری جای گرفته‌اند. توزیع آلومینیم در موقعیت‌های تترائدری و اکتائدری پیروکسن‌ها نشان می‌دهد که این کانی‌‌ها در فشارهای کم، از یک ماگمای آبدار متبلور شده‌اند. محتوی آهن فریک پیروکسن‌ها معرف بالا بودن فوگاسیته اکسیژن در محیط تبلور ماگمای میزبان آن‌ها است. دمای تبلور ماگمای میزبان پیروکسن‌ها از روی ترکیب آن‌ها بین 900 تا 1100 درجه سانتی‌گراد ارزیابی شده است.

کلیدواژه‌ها