بررسی رخساره های میکروبی ( استروماتولیتی و ترومبولیتی) قاعده سازند کنگان با نگرشی ویژه بر گذر پرمو- تریاس در ناحیه زاگرس

نویسندگان

چکیده

رخساره‌های میکروبی شامل اشکال متنوعی از استروماتولیتها و ترومبولیتها می‌باشند که معمولاً پس از هر انقراض بزرگ زیستی تحت تاثیر شرایط جدید پالئواکولوژیکی در اوائل دوره بازگشت حیات و فقدان جانوران دریائی به ویژه نرمتنان به حداکثر گسترش می‌رسند. انقراض جهانی اواخر دوره پرمین نیز چنین شرایطی را در نواحی مختلف دنیا ایجاد کرده بود، به طوریکه شواهد این رویداد در حوضه رسوبی زاگرس قابل مشاهده است. در قاعده سازند کنگان با سن تریاس زیرین اشکال متنوعی از رخساره‌های میکروبی دیده می‌شوند که در این بین می توان به توده‌های بزرگ ترومبولیتی و استروماتولیتی اشاره کرد. در این راستا به منظور شناسائی هر چه بهتر چگونگی گسترش رخساره‌های میکروبی در مرز پرمو تریاس دو رخنمون از سازندهای دالان و کنگان در نواحی دنا و سورمه مورد مطالعه قرار گرفت. دراین بین رخساره‌های میکروبی قاعده سازند کنگان به ویژه توده‌های ترومبولیتی به عنوان یک افق شاخص چینه‌شناسی و پالئواکولوژیکی مورد بررسی دقیق قرار گرفتند. این توده‌های درجا زای میکروبی از همزیستی فیلامنتهای جلبک سبز- آبی و برخی از موجودات عالی دریائی از قبیل استراکود ها و گاستروپود ها تشکیل شده‌اند. از ویژگی اصلی ترومبولیت‌های سازند کنگان وجود فابریک لخته‌ای در آنها است که بواسطه ایجاد ظاهر لخته ای شناسائی می شوند گسترش رخساره‌های میکروبی در بخش‌های مختلف حوضه زاگرس بیانگر شدت تاثیر انقراض جهانی در گذر پرمین به تریاس این ناحیه بوده است. اگر چه اثر فرایند انقراض جهانی پرمو-تریاس در حوضه زاگرس به خوبی مشهود است، اما شدت این انقراض در نواحی مختلف حوضه فوق متفاوت بنظر می رسد. بر مبنای مطالعات فوق تاثیر این انقراض در نواحی شمالی‌تر (رخنمون کوه دنا) چشمگیرتر از نواحی جنوبی آن (رخنمون کوه سورمه) به نظر می رسد. از طرفی دیگر گسترش رخساره های میکروبی قاعده سازند کنگان علاوه بر تا ثیرات پالئواکولوژیکی حاکم بر حوضه تحت تاثیر نوسانات سطح جهانی آب دریا در اوائل تریاس نیز بوده است به طوریکه تغییرات محیطی و اقلیمی در گسترش آنها نقش فراوانی داشته اند. رخساره های میکروبی مرز پرموتریاس تنها در حوضه زاگرس دیده نشده است، بلکه مشابه این رخساره در نواحی دیگر ایران (حوضه رسوبی البرز) و سایر نواحی دنیا نیز گزارش شده که بیانگر شرایط پالئواکولوژیکی و اقلیمی یکسان در حوضه های فوق می باشد.

کلیدواژه‌ها