اثر فسیل حرکت و برخاستن (take off) پرندگان زمان میوسن در رسوبات سازند سرخ بالایی، برش غرب روستای مشمپا، شمال باختری زنجان

نویسنده

چکیده

سازند سرخ بالایی در غرب روستای مشمپا (غرب استان زنجان) به ضخامت 5/276شامل توال رسوبی ماسه سنگ، سیلتستون و مارن می‌باشد که در لایه‌های تخریبی این توالی آثار فسیل ردپای پرندگان به فراوانی یافت می‌شوند. دو نمونه از اثرجنس
Antarctichnus Covacevich & Lamperein 1970 که مربوط به ردپای پرندگان
چهار انگشتی‌اند، اثر حرکتی خاص و برخاستن (take off) از زمین را نشان می‌دهند. پرندگان اثر ساز به گونه‌ای حرکت کرده‌اند که انگشت میانی پای خود را بر روی رسوبات کشیده و اثر شیار طویل و ممتد در جلوی ردپا ایجاد کرده‌اند. در اثر فسیل برخاستن نیز پدیده کشیده شدن انگشت بر روی رسوب وجود دارد، ولی پرنده جهت تأمین نیروی بالابرنده مورد نیاز، مسافتی را بطور شتابدار دویده است. در یکی از مسیرها، سرعت و شتاب دویدن پرنده برای برخاستن به ترتیب cm/s 16 و شتاب 2 cm/s25 محاسبه گردید. به نظر می‌رسد، این پرندگان برای تأمین نیروی بالا برنده (Lift) مورد نیاز برای برخاستن از زمین، از نیروی فشارشی و جهشی پا نیز کمک گرفته‌اند.
سازند سرخ بالایی در غرب روستای مشمپا (غرب استان زنجان) به ضخامت 5/276شامل توال رسوبی ماسه سنگ، سیلتستون و مارن می‌باشد که در لایه‌های تخریبی این توالی آثار فسیل ردپای پرندگان به فراوانی یافت می‌شوند. دو نمونه از اثرجنس
Antarctichnus Covacevich & Lamperein 1970 که مربوط به ردپای پرندگان
چهار انگشتی‌اند، اثر حرکتی خاص و برخاستن (take off) از زمین را نشان می‌دهند. پرندگان اثر ساز به گونه‌ای حرکت کرده‌اند که انگشت میانی پای خود را بر روی رسوبات کشیده و اثر شیار طویل و ممتد در جلوی ردپا ایجاد کرده‌اند. در اثر فسیل برخاستن نیز پدیده کشیده شدن انگشت بر روی رسوب وجود دارد، ولی پرنده جهت تأمین نیروی بالابرنده مورد نیاز، مسافتی را بطور شتابدار دویده است. در یکی از مسیرها، سرعت و شتاب دویدن پرنده برای برخاستن به ترتیب cm/s 16 و شتاب 2 cm/s25 محاسبه گردید. به نظر می‌رسد، این پرندگان برای تأمین نیروی بالا برنده (Lift) مورد نیاز برای برخاستن از زمین، از نیروی فشارشی و جهشی پا نیز کمک گرفته‌اند.

کلیدواژه‌ها