گیاهان نسبت به آلودگیهای ویروسی در سطوح مولکولی، واکنشهای متفاوتی را نشان میدهندکه غالباً با تغییرات اجزاء درون سلولی همراه میباشد و درنهایت به بروز علائم ماکروسکوپی منجر میگردد. این پژوهش به منظور بررسی تغییرات سیتولوژیکی سلولهای برگ در هنگام آلودگی با ویروسY سیب زمینی درگیاه مدل توتون صورت پذیرفت. برای این منظور عصاره برگ سیب زمینیهای آلوده به ویروس Y به طور مکانیکی بر روی برگهای توتون مایه زنی شدند.2 هفته بعد از مایه زنی و همزمان با بروز علائم سیستمیک، از نواحی دارای علائم موزائیک، برشهایی به اندازه (2 و4 میلیمتر)، تهیه شد. برشها پس از فیکس شدن در گلوترآلدئید و تثبیت ثانویه در اسمیم تتراکساید توسط رزین Spurr قالبگیری شدند. از بلوکهای حاوی نمونه برشهای عرضی به ضخامت 50-100 نانومتر تهیه گردید و بعد از رنگ آمیزی توسط میکروسکوپ الکترونی مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج مشاهدات به این شرح بود: بزرگ شدن اندازه هسته ونیز لوبی شدن غشاء آن،افزایش تعداد و اندازه میتوکندریها، کاهش تعداد و اندازه کلروپلاستها و از نظم خارج شدن تیلاکوئیدها، متورم شدن کلروپلاستها و افزایش تعداد پیگمانهای رنگی پلاستوگلوبولی درون آنها، افزایش قطر دیواره سلولهای مزوفیلی ونیز واکوئلیزه شدن سیتوپلاسم سلولها. تغییرات مذکور بیانگر افزایش میزان تنفس، کاهش فتوسنتز ونیز افزایش متابولیسم گیاه در هنگام بروز آلودگی سیستمیک ویروس Y سیبزمینی است و حکایت از بروز واکنشی شبیه به بروز واکنش فوق حساسیت در زمان بروز آلودگی سیستمیک در میزبان دارد.