استفاده از سولفات آمونیم و سیکوسل برای درمان بیماری کلروز آهن در گیاه زینتی پروانش

نویسندگان

چکیده

آهن دارای دو خاصیت اصلی برای گیاه می باشد اول آنکه در داخل گیاه تولید ترکیبات پیچیده (کمپلکس) می نماید دوم اینکه تغییر ظرفیت می دهد (Fe++ Fe+++) و بعلت این خواص آهن سبب بسیاری از اعمال فیزیولوژیکی در گیاه می شود. از آنجمله وجود آنرا بعنوان کاتالیزور در تشکیل کلروفیل‘ فعل و انفعالات تنفسی و در تشکیل ساختمان آنزیم ها می توان ذکر کرد. در اثر کمبود آهن در درختان‘ پهنک برگ زرد گردیده و رگبرگها بصورت خطوطی سبزرنگ در یک زمینه زرد آشکار می گردد و این بدان جهت است که رگبرگهای کناری وسطی کلروفیل خود را از دست نداده و در خود حفظ می کنند. این مشاهدات کلروزی نشان می دهد که آهن برای تشکیل کلروفیل لازم است گرچه جزء ترکیبات متشکل کلروفیل نمی باشد. علائم کلروز از جوانترین برگهای شاخه های جوان شروع می شود و چنانچه این مرض شدید باشد‘ بیرگهای پیرهم سرایت می کند و در اثر آن برگهای جوان هم زودترمی ریزد. تخفیف مرض کلروز آهن بطور مستقیم مشکل بوده و معالجه آن مستلزم مصرف زیاد کود آهن دارمی باشد.
Southwich در سال 1945 با تزریق سولفات آهن بمقدار 100 – 50 گرم با ازاء هر درخت‘ مرض کلروز را برای مدت4-2 سال معالجه کرده است De Geus در سال 1958 گزارش داد که قبل از کشف کلات بیش از نصف درختان فلوریدا بکمبود آهن مبتلا بودند و صدها هکتار مرکبات بی ثمر می ماندند و یا اینکه بعلت فقدان آهن از بین می رفتند. با استعمال کلات آهن در مرکبات با این خطر مبارزه گردید. کلات آهن یک ترکیب پیچیده آلی آهن دار است که در داخل خاک واکنش ننموده و تثبیت نمی گردد و همچنین کلات آهن بوسیله ریشه و برگ گیاهان بهتر از سایر ترکیبات آهن دار جذب می شود. (Bear. F.E. 1957) کارینا وهمکارانش در 1957 توانستند‘ کارینا و همکارانش در 1957 توانستند‘ مرض کلروز درختان لیمو را در ظرف 8-5 روز با پخش محلول سولفات آهن واستعمال کلات آهن معالجه نمایند. در این آزمایش غلظت کلات آهن 15/0 و 10/0 درصد بوده است . در 1954‘ Cauliff‘ M.C و در 1959‘ Raciti توانستند از طریق کود دادن زمینهای آهکی (با استعمال 200-150گرم کلات آهن برای هر درخت) مرکبات 15-10 ساله مبتلا به کلروز شدید را معالجه کنند. در 1957 Reuther برای کود دادن با E D T A در زمینهای اسیدی‘ 35 کیلوگرم از کلات 12 درصد بکار برده است و این مقدار با مصرف آهک زیاد توام است.
نگارنده در دو سال گذشته در اصفهان توانست تعدادی از درختان و درختچه های زینتی و میوه را با مصرف کودهای کلاته سکسترن (Sequestrene) و رکسنول (Rexnol) و فتریلون (Fetrilon) و سولمت (Solmet) معالجه نماید و با افزودن محلول اوره (2 درصد) بکودهای کلاته مذکور‘ بیماری کلروز درختان زودتر معالجه گردید زیرا اوره سبب گردید که انتقال آهن از برگی به برگ دیگر سریعتر انجام پذیرد.