پتروگرافی و ژئوشیمی دولومیت‌ها در نهشته‌های کرتاسه زیرین شرق اصفهان

مقطع مورد مطالعه در ارتفاعات شرقی شهر اصفهان و در حدود 1 کیلومتری شرق جاده اصفهان به نایین در طول جغرافیایی‏‏‏ '47 °51 طول شرقی و عرض جغرافیایی '28 °32 شمالی قرار گرفته است. نهشته‌های کرتاسه زیرین در این مقطع 6/196 متر اندازه‌گیری شده است و شامل سنگ‌های تخریبی و کربناته می‌باشد. مرز زیرین این نهشته‌ها با شیل‌های ژوراسیک به صورت دگرشیبی زاویه‌ای است. مطالعات پتروگرافی انجام شده بر روی نهشته‌های کربناته کرتاسه زیرین نشان‌دهنده وجود چهار نوع دولومیت در این ناحیه است که عبارتند از: دولومیت نوع اول شامل دولومیت‌های خیلی ریز تا ریز بلور (مسطح نیمه شکل‌دار)، دولومیت نوع دوم شامل دولومیت‌های ریز تا متوسط بلور (ایدیوتوپیک-پورفیروتوپیک)، دولومیت نوع سوم شامل دولومیت‌های متوسط بلور (شکل‌دار)، دولومیت نوع چهارم شامل دولومیت‌های متوسط تا درشت‌بلور (شکل‌دار). دولومیت نوع اول مربوط به دیاژنز خیلی اولیه بوده و سه نوع دیگر در اثر دیاژنز تدفینی به وجود آمده‌اند که به ترتیب از نوع جانشینی، جانشینی/تبلور مجدد و پرکننده حفرات می‌باشند. مطالعات ژئوشیمیایی (عنصری) مانند بالا بودن مقادیر Na و Sr حاکی از این است که فرایند دولومیتی شدن توسط ترکیب کانی شناسی اولیه آراگونیتی تسریع شده است. منشاء منیزیم مورد نیاز دولومیت‌های دولومیت نوع اول آب دریا بوده است و برای انواع دیگر نیز می‌توان آب درون روزنه‌ای، رس‌های موجود در شیل‌های بین آهک‌ها (شیل‌های زیرین) و شیل‌های موجود در قسمت زیر رسوبات کرتاسه زیرین را در نظر گرفت.